Yaşam sıvımız nelerden oluşur?
Kan, sert kan hücreleri ve akıcı plazmadan oluşur. Plazma, kan hacminin yaklaşık yüzde 55’ini oluşturur. Kan hücreleri ise akyuvarlar, alyuvarlar ve trombositlerden meydana gelir.Kanın yüzde 45’ini kan hücreleri oluşturur. Bu hücrelerin yüzde 44’ü alyuvarlardan meydana gelir. Alyuvarlar, kana karakteristik rengini verir. Alyuvarların ana maddesi demir içeren bir protein olan hemoglobindir. Her 100 mililitre kanda, kadınlarda 12 – 16 gram, erkeklerde ise 14 - 18 gram hemoglobin bulunur. Bu değerler laboratuar sonuçlarında örneğin "Hb: 14,7 g/dl" olarak yazılır.
Kansızlık ne demektir?
Kan; besin maddeleri, hormonlar ve ısının yanı sıra solunum gazlarını da bütün vücuda taşır. Oksijenin taşınmasında akyuvarların önemi büyük. Eğer akyuvarların sayısı az, boyutları fazla küçük veya şekli orağı andırıyorsa, kandaki hemoglobin değeri düşer.Kandaki hemoglobin miktarının azalması oksijen transferini zorlaştırır. Hemoglobinin belirli bir değerin altına düşmesi halinde anemi (kansızlık) ortaya çıkar.
Spor dünyasında yapılan kan dopinginde sporcunun vücuduna akyuvarlar enjekte edilir. Böylece kas dokusuna daha fazla oksijen taşınması yoluyla performans artışı amaçlanır.
Kansızlık nasıl ortaya çıkar?
Kansızlığın çok çeşitli nedenleri olabilir. Akut kansızlığın nedeni, ameliyat veya yaralanma sırasındaki kan kaybı olabilir. Daha yaygın nedenlerden biri vitamin ve mineral eksikliği sonucu akyuvar yapımının engellenmesidir. Ender olarak kalıtsal kansızlıklar da görülür.Lakto-ovo vejetaryenler, yani yumurta ve süt ürünlerinin dışında hayvansal gıdalar tüketmeyenler kansızlık tehdidi altına bulunurlar, çünkü süt ürünleri çok az demir içerir, ayrıca süt ürünleri ve yumurta demir emilimini engeller.
Kadınlar adet dönemlerinde normal şartlar altında kansızlığa yol açacak kadar kan kaybetmez, ancak bazı durumlarda kansızlığın nedeni bu aylık kanamalar da olabilir.
Hamilelikte kan hacmi artar, hatta plazmanın değeri kanı inceltecek kadar normalin üstünde olabilir. Sağlıklı hamilelerde hemoglobinin sınır değeri hamile olmayan kadınlarınkinden daha düşük olmalı, yani 11-14 g/dl.
Kronik demir eksikliği, organların oksijen ihtiyacının karşılanmamasına ve metabolizma bozukluklarının ortaya çıkmasına neden olur. Önceleri yorgunlukla kendini belli eden demir eksikliği, daha sonra kalp çarpıntısı ve nefes darlığına yol açabilir. Bu durumdan çeşitli hastalıklar gelişebilir.
Ispanak güç verir mi?
Dengeli bir beslenmeyle kanın demir değeri yükseltilebilir veya sabit tutulabilir. Dana, kuzu ve av hayvanlarının eti demir açısından zengin besinlerdir. Ayrıca tahıllar ve tam tahıllı ürünler, baklagiller, tofu, keten tohumu, kabuklu yemişler, buğday tohumu ve ayçiçeği çekirdeği demir içerir.Ispanağın büyük bir demir kaynağı olduğu efsanesi sadece bir virgül hatasından kaynaklanıyor ve artık geçerli değil.
Demir içeren yiyeceklerle süt ürünleri aynı anda tüketilmemeli. Böylece vücudun demir emilimi engellenmemiş olur. Müslinizi inek sütü yerine meyve suyu, yulaf sütü veya soya sütü ile hazırlayabilirsiniz.
Schüssler tuzları ile yapılan homeopatik bir tedavi kansızlığa karşı etkili olabilir (Ferrum phosphoricum D12: 10 gün boyunca günde 3 kez 1 tablet dilin altında eritilebilir). Ancak ciddi bir demir eksikliği, mutlaka tıbbi yardım almanızı gerektirir.
Aklınızda bulunsun: Akyuvarların yapımı yedi gün sürer. Akyuvarların ömrü dört aydır. Buna göre dengeli bir beslenmeye bir haftada kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.
Vücudun sağlıklı kan dolaşımı ciltte ve özellikle dudaklarda kendini gösterir. Kırmızı dudaklar, sağlığın belirtisi olduğu için bir çekicilik faktörüdür. Gerekirse ruj da kullanabilirsiniz!
Bu makale Peggy Seehafer tarafından YaaCool için yazıldı.Peggy Seehafer, antropolog ve Hamburg’da ebe olarak çalışıyor. Uzun yıllar boyunca kliniklerde ve kliniklerin dışında ebelik yapan Seehafer, Hamburg ve Zürih üniversitelerinde insan biyolojisi, sosyoloji ve psikoloji alanında eğitim gördü. Serbest antropolog olarak bilimsel gazetecilik üzerinde çalışmalar yapan Seehofer, ürün geliştirmede bilimsel yöntemlerin uygulanması konusunda doçentlik yapıyor.